top of page
Temat: Prawo Archimedesa. Siła wyporu. poniedziałek, 8.06.2020
Dzisiejszą lekcję zacznijmy od legendy. Proszę, aby każdy z Was przeczytał sobie historię, która podobno miała miejsce...
"Grecka legenda głosi, że król Syrakuz Hieron II zwrócił się do Archimedesa, aby ten zbadał, czy korona, którą wykonał dla króla syrakuzański złotnik, zawiera tylko złoto, czy jest to tylko pozłacane srebro. Zadanie miało być wykonane bez uszkadzania korony. Wówczas jedynym sposobem na sprawdzenie, czy przedmiot jest z czystego złota, było zginanie, ponieważ złoto jest metalem dość miękkim.
Archimedes w czasie kąpieli w wannie zauważył, że ilość wody wypływającej z wanny odpowiadała objętości ciała zanurzanego w wodzie. Gdy spostrzeżenie to nasunęło mu rozwiązanie problemu korony, wyskoczył z wanny i z okrzykiem Eureka! (gr. ηὕρηκα heureka – „znalazłem”) wybiegł nago na ulicę.
Archimedes sporządził dwie bryły o takim samym ciężarze co wieniec – jedną ze złota, drugą ze srebra. Napełnił do pełna wodą duże naczynie i wrzucił do niego bryłę srebra, a następnie zmierzył ilość wody jaka wypłynęła. Następnie podobnie postąpił z bryłą ze złota. Okazało się, że w przypadku złotej bryły wypłynęło mniej wody – a więc gęstość (oraz ciężar właściwy) złota jest większa od gęstości srebra. Następnie ponownie napełnił naczynie i wrzucił do niego koronę. Stwierdził, że przy zanurzeniu korony wypłynęło więcej wody, niż w przypadku bryły złota o tym samym ciężarze. Na podstawie tej obserwacji udowodnił domieszkę innego metalu w złocie i oszustwo złotnika."
Źródło: Wikipedia
Temat: Prawo Archimedesa. Karta pracy. poniedziałek, 15.06.2020
Dzień dobry.
Proszę o wykonanie kart pracy dotyczących prawa Archimedesa. Nie macie już podręczników, więć proszę skorzystać z informacji umieszczonych w Internecie.
XVI-wieczna ilustracja przedstawiająca Archimedesa biorącego kąpiel
Źródło: Wikipedia
Sens prawa sformułowanego przez Archimedesa jest następujący:
Na każde ciało zanurzone w cieczy lub w gazie działa skierowana do góry siła wyporu, która równa jest co do wartości ciężarowi wypartej przez to ciało cieczy.
Fw= d x V x g
Fw - siła wyporu
d- gęstość cieczy, w której zostało zanurzone ciało
V- objętość zanurzonego ciała
g- grawitacja
Proszę obejrzeć filmy umieszczone pod linkami:
Dzięki prawu Archimedesa, możemy wytłumaczyć dlaczego niektóre ciała pływają zanurzone lub toną.
Możemy zadać pytania:
Dlaczego statek nie tonie?
Dlaczego w morzu martwym możemy swobodnie położyć się na powierzchni wody i nie toniemy?
Odp:https://www.youtube.com/watch?v=LqqxnHYY_W0
Dlaczego balon unosi się swobodnie ?
Wszystko to ma związek z gęstością danego ciała, a gęstością cieczy lub gazu, w których zostało zanurzone. Nazywamy to warunkiem pływania ciał.
Ciało pływa na powierzchni
W takiej sytuacji siła wyporu jest większa od ciężarowi zanurzonego ciała. Gęstość cieczy jest większa od gęstości zanurzonego ciała.
Ciało pływa zanurzone
W tej sytuacji siła wyporu jest równa ciężarowi ciała. Gęstość cieczy jest równa gęstości zanurzonego ciała.
Ciało tonie
Siła wyporu jest mniejsza niż ciężar cieczy. Gęstość ciała jest większa od gęstości cieczy.
Przeczytaj proszę dodatkowo temat z podręcznika o sile wyporu. Następnie zastanów się, czy potrafisz odpowiedzieć na pytanie , ktróe zadałam Wam wcześniej? Opisz w zeszycie: Dlaczego statek nie tonie? Jak zmieni się zanurzenie statku, jeżeli wpłynie z rzeki do morza?
Zastosowanie prawa Archimedes w doświadczeniach:
Temat: Siła tarcia . poniedziałek, 18.05.2020
Siła tarcia
Siła ta pojawia się między dwoma powierzchniami poruszającymi się względem siebie.
Tarcie jest najczęściej występującym rodzajem oporu. Siły tarcia przeciwstawiają się ruchowi.
Siłę tarcia dzielimy na:
-
tarcie kinetyczne,
-
tarcie statyczne.
Tarcie kinetyczne występuje między ciałami, których powierzchnie przesuwają się względem siebie. Np:
Siła tarcia występuje między lodówką, a powierzchnią po której jest przesuwana.
Tarcie występuję między kołami samochodu, a drogą.
Siła tarcia występuje między butem, a podłożem.
Tarcie statyczne występuje wówczas, kiedy powierzchnie ciał stykają się ze sobą ale zostają nieruchome. Np:
Trzymanie przedmiotów w dłoni
Tarcie kinetyczne możemy podzielić na:
-
tarcie poślizgowe ( wówczas jedno ciało przesuwa się po drugim),
-
tarcie toczne ( jedno ciało toczy się po drugim).
Przyczyny tarcia
Przyczyną tarcia jest zwykle szorstka powierzchnia obiektów stykających się ze sobą. Ogólnie mówiąc, im bardziej szorstka jest powierzchnia, tym większe jest tarcie. W przypadku, gdy obie powierzchnie staną się idealnie gładkie, istotną rolę zaczyna odgrywać przyciąganie cząsteczkowe, które często staje się silniejsze niż tarcie mechaniczne. Jest tak głównie w przypadku miękkich materiałów, takich jak guma i inne elastyczne tworzywa sztuczne. Miękkie materiały ulegają zniekształceniu pod wpływem nacisku, a zniekształcenie materiału również może powodować zwiększenie tarcia.
Od czego zależy siła tarcia?
1. Siła ta zależy od rodzaju powierzchni trących. Im większy chropowatość powierzchni tym większa siła tarcia.
2. Siła ta zależy także od siły dociskającej ciała do siebie.
Pamiętaj, że siła ta nie zależy od wielkości powierzchni trących!!!
Ts- siła tarcia
F- siła wprawiająca ciaał w ruch
N- siła nacisku
T= k x N, k- współczynnik tarcia
Ze wzoru tego wynika, że im jest większa siła nacisku, to tarcie ma większą wartość.
Zadanie domowe
Na podstawie informacji zamieszczonych w podręczniki oraz w Internecie, odpowiedz na pytanie:
Jakie są pozytywne oraz negatywne skutki tarcia? Zapisz notatkę w zeszycie. Na wasze odpowiedzi czekam do końca tygodnia.
Temat: Siła sprężystości. poniedziałek, 25.05.2020
Na poprzednich lekcjach dowiedzieliście się, że oddziaływania są wzajemne. Z trzeciej zasady dynamik Newtona wiemy, że jeżeli jedno ciało działa na drugie siłą, to drugie działa na pierwsze z siłą o przeciwnym zwrocie.
Przyjrzyjcie się ilustracją .
Nr1. Działamy siłą zewnętrzną na gąbkę.
Nr2. Działając siłą powodujemy naciągnięcie łuku.
Nr 3. Działając siłą naciskamy na linijkę.
W każdym przypadku ciała zostają odkształcone.
Zastanówmy się co się stanie, jeżeli przestanie działać na te ciała siła zewnętrzna?
Ciało wróci do początkowego kształtu!!!
Stanie się tak, ponieważ ciała te są sprężyste. Oznacza to, że pod wpływem działania siły zewnętrznej w ciałach tych pojawia się siła sprężystości. To ona powoduje, że ciała powracają do początkowego kształtu.
siła zewnętrzna (siła akcji)= siła sprężystości ( siła reakcji)
Wnioski:
1. Ciała sprężyste są to ciała, które pod działaniem siły zewnętrznej ulegają krótkotrwałemu odkształceniu.
2. Siał sprężystości pojawiają się w momencie odkształcenia i to ona powoduje, że ciało powraca do swojego początkowego kształtu.
3. Im większą siłą działamy, tym odkształcenie ciała jest większe. Tym samym siła sprężystości ma większą wartość.
Fs- siła sprężystości
Jednostką siły sprężystości jest 1 N ( niuton)
Fs= k.x
k- wspłczynnik sprężystości
x- wielkość odkształcenia, wydłużenia
Czekam na wasze odpowiedzi do karty pracy.
Temat: Zasady dynamik Newtona- zadania. poniedziałek, 11.05.2020
Na dzisiejszą lekcję przygotowałam 3 zestawy zadań. Każdy z nich dotyczy jednej z zasad.
Zestaw dotyczący drugiej zasady, dokładnie Wam wyjaśniam. Proszę dokładnie zapisać rozwiązania w zeszycie lub , jak ktoś ma mozliwość, na karcie pracy. Następnie kartę pracy proszę wkleić do zeszytu.
Karta dotycząca pierwszej i trzeciej zasady jest Waszym zadaniem domowym.Po rozwiązaniu proszę zrobić zdjęcie i wyszłać na mój adres mailowy.
Przypominam, że dzisiaj upływa termin wysyłania pracy domowej z poprzeniej lekcji: Konstrukcja poduszkowca. Bardzo mało osób wysłało swoje zadanie. Informuję, że jeżeli nie otrzymam Waszego zadania do końca tygodnia wstawię ocenę niedostateczną.
Temat: Trzecia zasada dynamik Newtona. poniedziałek, 4.05.2020
Czas na ostatnią z zasad dynamik Newtona.
"Jak Kuba Bogu, tak Bóg Kubie."
"Baba z wozu, konim lżej."
"Uderz w stół, a nożyce się odezwą".
Te przysłowia maja dużo wspólnego z III zasadą dynamiki!!! Na dzisiejszej lekcji się o tym przekonasz.
Na jednej z lekcji mówiliśmy, że odziaływania są wzajemne. Oznacza to, że jeżeli pierwsze ciało oddziaływuje na drugie, to jednocześnie to drugie musi oddziaływać na pierwsze. Spójźcie na rysunek, na którym Adam i Bogdan ciągną linę. Adam działa siłą, która pochodzi od niego , a oddziaływuje na Bogdana. Natomiast Bogdan działa siłą, która pochodzi od niego i oddziaływuje na Adama.
F12
F21
Ten sam kierunek działania
Przeciwne zwroty
Przyłożenie siły F1
Przyłożenie siły F2
F12 to siła, która pochodzi od Adama i działa na Bogdana- "Akcja"
F21 to siła, która pochodzi od Bogdana i działa na Adama- "Reakcja"
Cechy sił Z III zasady dynamiki:
-
mają ten sam kierunek działania,
-
mają różna punkty przyłożenia,
-
mają te same wartości,
-
mają przeciwne zwroty.
Zapamiętaj! Siły z III zasady dynamik Newtona nie równoważą się, ponieważ pochodzą od różnych ciał, tzn. mają różne punkty przyłożenia!!!
Proszę obejrzeć film: https://www.youtube.com/watch?v=_LXF6UUIO9Y
Podsumowanie:
-
W przyrodzie występuje wiele rodzajów oddziaływań, ale wszystkie można opisać za pomocą sił. Wielkość siły jest miarą oddziaływania. Oddziaływania są wzajemne, to znaczy jeśli wywołujemy pewną akcję za pomocą działającej siły, musimy się spodziewać reakcji ciała, na które działamy.
-
Fakt, że oddziaływania są wzajemne, dostrzegł żyjący na przełomie XVII i XVIII wieku angielski uczony Izaak Newton. Wyniki swoich badań w tym zakresie sformułował w postaci trzeciej zasady dynamiki.
-
Trzecia zasada dynamiki Newtona głosi, że gdy ciało A działa na ciało B pewną siłą, to ciało B oddziałuje na ciało A siłą o tej samej wartości, tym samym kierunku, lecz przeciwnym zwrocie. Siły te nie mogą się równoważyć, ponieważ przyłożone są do dwóch różnych ciał.
F12= -F21
Znak "-" oznacza, że siły maja przeciwne zwroty.
-
Trzecią zasadę dynamiki Newtona nazywamy też zasadą akcji i reakcji. Każdej akcji towarzyszy reakcja równa co do wartości i kierunku, lecz o przeciwnym zwrocie. Należy jednak pamiętać, że siły się nie równoważą.
-
Trzecia zasada dynamiki towarzyszy nam na co dzień podczas chodzenia, pływania, wbijania gwoździa w ścianę i wielu innych czynności. Dzięki niej latają samoloty odrzutowe i możliwe są podróże kosmiczne w najbliższym otoczeniu Ziemi.
Zadanie domowe
Wykonaj model poduszkowca:https://www.youtube.com/watch?v=WwL6-c_pW7A .
Zdjęcia lub filmik doświadczenia z opisem proszę wysyłać na skypie: malgosia.rujner
Temat: Druga zasada dynamik Newtona. poniedziałek, 27.04.2020
Dzisiejszą lekcję poświęcimy drugiej zasadzie dynamik Newtona. Zasada to mówi o zależności między: masą ciała, jego przyspieszeniem a siłą działająca na to ciało.
Przypominam symbole wielkości fizycznych i ich jednostki, które będą potrzebne na dzisiejszej lekcji:
m- masa (kg)
F- siła (jednostką siły jest 1 niuton- N)
a- przyspieszenie ( )
Dlaczego gdy siła o tej samej wartości działa na ciała o różnych masach, nadaje im różne przyspieszenia?
Od czego zależy przyspieszenia tego ciała?
W szkole wykonalibyśmy następujące doświadczenie:
Potrzebne byłyby nam samochodzik , odważniki oraz linka. Całe doświadczenie zilustrowałam na rysunku poniżej:
Doświadczenie to wyjaśnia zależność między masą ciała, jego przyspieszeniem, a siłą działającą na to ciało.
Jeżeli na ciało działa siła to przyspieszenie tego ciała jest tym większe im mniejsza jest jego masa. Łatwiej jest uzyskać przyspieszenie ciału, które jest lżejsze.
II zasada dynamiki Newtona:
Przyspieszenie nadane ciału jest wprost proporcjonalne do działającej na nie siły i odwrotnie proporcjonalne do jego masy.
Powyższy wzór opisuje zależność między masa, przyspieszeniem a siłą.
Pamiętaj, że chcąc przekształcić ten wzór, możesz skorzystać z metody trójkąta.
F= m x a m= F: a a= F : a
Jako podsumowanie lekcji obejrzyj film umieszczony na stronie:https://www.youtube.com/watch?v=XKNBR4s4o_c
Temat: Pierwsza zasada dynamik Newtona. poniedziałek, 20.04.2020
Isaac Newton( 1642-1727) studiował w Cambridge, a od 1669r. był tam profesorem matematyki. Podobnie jak wielu uczonych w tamtym czasach nie ożenił się i żył samotnie, koncentrując się na pracy naukowej. Poza ogromnymi osiągnięciami w fizyce, był jednym z najznakomitszych matematyków wszystkich czasów. Odkrył rachunek różniczkowy i całkowy.
W 1696r. Newton przeniósł się do Londyn, gdzie został kuratorem, a w 1699r. dyrektorem mennicy. Na tym stanowisku zasłużył się, ostro zwalczając fałszerzy pieniędzy. Jego działalność naukowa wtedy już osłabła (...). Od roku 1703r. został prezesem Royal Society i na tym stanowisku pozostał aż do śmierci w roku 1727. Kierował Towarzystwem Królewskim żelazną ręką i przyczynił się do jego rozwoju. Pogrzeb Newtona w Londynie zgromadził wiele znanych osobistości. Pochowano go w Westminster Abby, katedrze, w której między innymi odbyła się koronacja Elżbiety II- obecnej królowej Zjednoczonego Królestwa Brytyjskiego. W miejscu jego pochówku podziwiać można wspaniały barokowy grobowiec z długim efitafium, kończącym się słowami: "Sibi gratulentur mortales, tale tamtumque exstitisse humani generi decus" ( Niech się radują śmiertelni, że istniała taka ozdoba rodzaju ludzkiego).
Na dzisiejszej lekcji poznacie pierwszą z trzech zasad dynamik Newtona.
Co wprawia ciało w ruch?
Jak to się dzieje, że piłka stacza się z góry?
Dlaczego nieruchome ciało zaczynają się poruszać?
Odpowiedź jest jedna:
Na ciało zaczyna działać siła!
Przykład 1.
W celu przesunięcia skrzyni musimy użyć siły. Siła ta musi być na tyle duża aby pokonać siłę tarcia oraz opory ruchu powietrza. Skrzynia będzie poruszać się ruchem jednostajnym prostoliniowym.
Przykład 2.
Ciało leżące na blacie pozostaje w spoczynku. Działające na niego siły równoważą się. Wartość siły wypadkowej działają na ciało jest równa zero.
Przykład 3
Samolot porusza się ruchem jednostajnym prostoliniowym. Działające na niego siły parami się równoważą. Siał ciągu silnika równoważy siłę oporu powietrza. Siła nośna równoważy siłę grawitacji.
Na podstawie powyższych przykładów możemy zapisać następujące wnioski:
-
ciało porusza się gdy działa na niego siła lub działające siły równoważą się,
-
ciało pozostaje w spoczynku , gdy nie działaj na niego żadne siły lub działające siły równoważą się.
Te wnioski jako pierwszy sformułował na przełomie XVII i XVIII wieku sir Isaac Newton.
Jeżeli na ciało nie działa żadna siła lub działające siły się równoważą, to ciało pozostaje w spoczynku lub porusza się ruchem jednostajnym prostoliniowym względem nieruchomego układu odniesienia.
Pierwsza zasada dynamiki Newtona nazywana jest także zasadą bezładności.
BEZWŁADNOŚĆ ( inaczej INERCJA)
Jest to zjawisko polegające na tym, że ciał zachowuje swoja prędkość pomimo tego, że nie działają na niego żadne siły lub działające siły równoważą się.
Podczas ostrego hamowania autobusu, ciała pasażerów poruszają się bezwładnie do przodu. Siły, które działają na ciała pasażerów równoważa się i nie mają wpływu na ruch.
Podczas ostrego hamowania samochodu, ciało kierowcy przesówa się bezwładnie do przodu. Bezwładnie dlatego, że działające na niego siły równoważą się i nie mają wpływu na jego ruch.
Proszę obejrzeć film umieszczony pod linkiem:
https://epodreczniki.pl/a/pierwsza-zasada-dynamiki-newtona-bezwladnosc-cial/D5SRWwv6z.
Film umieszczony jest na dole strony i dotyczy bezładności.
Zadanie domowe:
Proszę o przesłanie zadania domowego do dnia 27.04 (poniedziałek) na moja pocztę email.
Temat: Wypadkowa sił działających na ciało. Siły równoważące się. poniedziałek, 6.04.2020
Na tej lekcji odpowiemy na pytania:
Czy na ciało działa w danej chwili tylko jedna siła?
Jak obliczyć wartość sumy sił działających na ciało?
Jeżeli ciało pozostaje w spoczynku, to nie działają na niego żadne siły?
Jakie siły nazywamy siłami równoważącymi się?
1. Proszę zapisać temat lekcji w zeszytach.
2. Na początku lekcji warto przypomnieć najważniejsze informacje o sile.
W przyrodzie rzadko mamy do czynienia z sytuacją, że na ciało działa tylko jedna siła lub nie działają żadne siły. Należałoby się zastanowić: jeżeli na ciało działa kilka sił, to w którą stronę ciało będzie się poruszać? Jak obliczyć wartość sumy sił działających na ciało? Jeżeli ciało pozostaje w spoczynku, to czy faktycznie nie działają na niego żadne siły?
Przeanalizujmy przykłady:
Książka leży na stole. W układzie książka- stół działaja cztery siły.
Lecący samolot. W układzie tym mamy cztery działające siły.
Wniosek jest taki, że niezależnie czy ciało pozostaje w spoczynku, czy się porusza zawsze działa na niego więcej sił.
3. Siły równoważące się.
Na powyższym rysunku mamy pokazane przykłady, kiedy na ciało działają siły, a efekt działania jest taki, jakby tych sił wcale nie było. Książka leży na stole, samochód porusza się ruchem jednostajnym, skoczek swobodnie spada ze spadochronem.
O takich siłach mówimy, że się równoważą!!!
Cechy sił równoważacych się:
-
mają ten sam kierunek,
-
mają te same wartości,
-
mają ten sam punkt przyłożenia ( działają na te samo ciało!!!),
-
mają przeciwne zwroty.
Kiedy na ciało działają siły równoważące się, to ciało pozostaje w spoczynku lub porusza się ruchem jednostajnym!!!
4. Jeżeli na ciało nie działają siły równoważące się, to wszystkie te siły nazywamy siłami składowymi. Siłę, która zastepuje działanie tych sił nazywamy siłą wypadkową działającą na ciało. Wartość siły wypadkowej obliczamy w następujący sposób:
Wypadkowa sił równoważących się jest równa zero!!!
Obejrzyjcie proszę film na stronie:https://www.youtube.com/watch?v=XDAwYFxm4_k
5. Zadanie domowe: Proszę o wykonanie zadań umieszonych w podręczniku na końcu tematu "Wypadkowa sił działających na ciało".
Temat: Rodzaje i skutki oddziaływań. poniedziałek, 30.03.2020
1. Proszę o zapisanie tematu lekcji w zeszytach: Rodzaje i skutki oddziaływań.
2. Proszę o przeczytanie tematu w podręczniku na stronie 136.
3. Następnie oglądamy film umieszczony na stronie: https://www.youtube.com/watch?v=VWN1WbgDQ4Qgląda
4. Proszę o zapisanie notatki w zeszycie:
-
Oddziaływanie odnosi się do sytuacji, kiedy mamy co najmniej dwa ciała, ktróre oddziaływują na siebie.
-
Każde oddziaływanie jest wzajemne. Oznacza to, że jeżeli jedno ciało działa na drugie to drugie działa na pierwsze.
-
Rodzaje oddziaływań w przyrodzie (w zależności od tego czy ciała podczas odziaływania stykają się ze sobą czy nie):
Istnieje jeszcze jeden rodzaj oddziaływań w przyrodzie. Jak na naukę, jest to bardzo młody rodzaj oddziaływań. To oddziaływania jądrowe. Są to odziaływania pomiędzy protonami a neutronami wewnątrz jądra atomu.
4. Skutki oddziały
5. Zadanie domowe
Proszę o uzupełnienie kart pracy. Jeżeli ktoś nie ma możliwości wydruku , to odpowiedzi proszę zapisać w zeszycie.
bottom of page